Ik zou je het liefst in een doosje willen doen

Sanibona,

Wat geniet ik! Vorige week kei en keihard gewerkt voor de nieuwe klas. Stukje bij beetje werd het steeds een beetje mooier. Alles een mooie nieuwe kleur, nieuwe kasten, een leeshoek en mooie nieuwe leesboeken. Afgelopen donderdag was de opening. Met een auto vol opgedofte huismoeders(een groot verschil met de huiskloffies van normaal) vertrokken we richting de rehab. Na wat 'African time' werd de klas dan toch echt geopend. Alle 9 jongens kregen een eigen uniform en nieuwe schoenen. Het geluksgevoel tot in mijn kleine teen toen ik de oogjes zag. Een gebaar dat ze er toe doen, dat ze belangrijk zijn. Nu voelen ze zich weer gelijk aan hun huisgenoten die wel naar een reguliere school gaan. Dank aan alle sponsoren!

Je kunt je haast niet voorstellen dat deze jongens een paar jaar geleden nog op straat woonden en van alles deden wat illegaal was. Nu hebben ze een thuisbasis met een huismoeder zoals bijvoorbeeld Pinkie, die haar oudste kind door haar eigen moeder op laat voeden om er voor deze jongens te zijn. De jongens brengen vreugde maar ook uitdaging. Soms vergeet je dat deze jongens allemaal ouder zijn dan dat ze er uit zien. Net een beetje te dichtbij willen komen zitten of om een knuffel vragen. Hier ben ik blij dat ze me geloven als ik zeg dat ik 30 ben. Maakt het een stuk makkelijker om de afstand te houden.

Veel jongens hebben een groot stuk basis op school gemist. Vandaag even alleen gewerkt met een jongen. Hij kent misschien 50 Engelse woordjes, wat misschien veel lijkt, maar in een maatschappij waar alles Engels is... we weten dus nu dat hij niets heeft verstaan van wat we afgelopen weken tegen hem gezegd hebben. Het is erg als je niet met iemand van 16 kunt communiceren omdat hij geen school heeft gehad. Vandaag gewerkt aan de herkenning van de letter a en e. Zelfs in de pauze wilde hij nog verder gaan, met zijn tong uit zijn mond van inspanning, blij dat eindelijk iemand hem kan helpen. Deze jongen zou het best tot zijn recht komen met een 1 op 1 begeleider maar hier zijn helaas niet de financiële middelen voor. In Nederland zijn dit zaken door de overheid geregeld.

Donderdagavond zijn we op een nachttour geweest met Martin, een politieagent. We hebben heel veel gezien. Plekken waar de toeristen nooit naartoe gaan. Een krottenwijk voor meer dan 3000 man met maar 12 toiletten...schrijnende situaties... In de afgelopen 20 jaar 'democratie' in Zuid-Afrika zijn de rijken rijker geworden en de armen armer. Veel belangrijke posities worden door vriendjespolitiek ingevuld. Men helpt elkaar, dat zeker, maar dan alleen wel de eigen gemeenschap. Waarom kijken mensen niet verder dan het bekende? Je verrijkt een cultuur juist door verder te kijken en niet aan vriendjespolitiek te doen, gewoon omdat je dat kent. Cultuur is in beweging, zoals het zou moeten zijn. Probeer je je in een ander te verplaatsen.

De volgende situatie gebeurde in de supermarkt:

In de supermarkt loopt een man voor zijn dagelijkse boodschappen. Ik zie hem. Zijn blik strak, zijn houding sterk. Zijn toon tegen het personeel in de winkel is denigrerend, alsof hij zich beter voelt. Aan de kassa vraagt de kassavrouw om de klantenkaart. Hij smijt hem op de balie. De vrouw pakt hem niet. Ze kijkt hem niet aan. Meneer wordt boos en laat een harde zucht ontglippen om duidelijk te maken dat hij het er niet mee eens is. Zo hard, dat wij het, achter hem in de rij, horen. De vrouw achter de kassa zegt niets en kijkt hem niet aan. Na een minuut komt hij er achter dat een klantenkaart van een andere winkel is. Geen sorry of iets tegen de vrouw. Want als je deze man bent, geef je je fouten niet toe. 

De kans is groot dat je bij deze situatie al een beeld hebt hoe de man en de kassavrouw er hier in Zuid-Afrika uitzien. Onze gedachtes zijn gekleurd. Het uiterlijk is al in ons hoofd bepaald. Toch heb ik niets over het uiterlijk gezegd. In dit land is het helaas nog aan de orde van de dag dat een groep mensen zich superieur voelt in vergelijking met andere groeperingen in dit land. Vaak niet eens in woorden, maar ze stralen uit dat zij zich beter voelen. Andersom zijn er ook mensen die 'die mensen' als superieur zien. En dat is het stukje waar ik kom kijken. 

Als mensen naar mij kijken, hoop ik dat ze verder kijken dan alleen de buitenkant. Het is het innerlijk wat telt? Het is echter al eens voorgekomen dat ik als 'white lady' anders of beter word behandeld. Soms zo onschuldig als een paar kinderen die van boven op de berg naar me zwaaien. Ik ken ze niet. Ik zwaai terug. Ik vraag waarom ze zwaaien en de chauffeur zegt: omdat je een 'white lady' bent. En dat wil ik niet. Ik ben niet anders dan een ander en wil niet in een doosje gestopt worden. Wil niet dat mensen me zien als 'superieur'. Want ik ben geen 'white lady', ik ben Mandy. Ik probeer me te verplaatsen in een ander en hoop dat anderen dat ook bij mij doen. Als je naar mijn binnenkant kijkt en mijn hart ziet is het Nederlands en een beetje Zuid-Afrikaans, constant in beweging, in alle kleuren van de wereld. 

Sala kahle,

Mandy